Onderneming in herstructurering

Een onderneming kan om verschillende redenen geherstructureerd worden. In elk van die gevallen is een bijzondere wetgeving van toepassing.

Overgang van onderneming

Een werkgever kan besluiten om zijn onderneming of een of meer afdelingen over te dragen aan een derde. In het omgekeerde geval kan hij zelf een andere onderneming geheel of gedeeltelijk overnemen. Als bij een dergelijke fusie, splitsing of opslorping sprake is van een overname van personeel spreken we van een overgang van onderneming. Een specifieke wetgeving regelt de rechten en plichten van de vervreemder (de werkgever die zijn onderneming geheel of gedeeltelijk overdraagt), de verkrijger (de werkgever die de onderneming geheel of gedeeltelijk verwerft) en de betrokken werknemers.

Collectief ontslag

De werkgever kan zich ook verplicht zien een belangrijk aantal werknemers te ontslaan. Afhankelijk van het aantal geplande ontslagen kan dit neerkomen op een collectief ontslag. Een werkgever die wil overgaan tot een collectief ontslag moet een aantal regelgevingen naleven.

Sluiting van onderneming

In het ergste geval moet een werkgever zijn activiteit stopzetten en overgaan tot een sluiting van zijn onderneming. Deze sluiting van onderneming kan het gevolg zijn van zijn vrijwillige beslissing (de vrijwillige vereffening) of hij kan ertoe gedwongen worden (in het geval van een faillissement).

In deze gevallen moet de werknemer een aantal wettelijke en reglementaire verplichtingen en formaliteiten naleven. Deze regelgeving voorziet ook in de tussenkomst van een waarborgfonds (het Fonds voor sluiting van ondernemingen) als de werkgever zijn financiële verplichtingen naar de getroffen werknemers niet nakomt. Deze tussenkomst geldt wel onder bepaalde voorwaarden en binnen bepaalde grenzen.

Overname van activa na faillissement

Wanneer een onderneming failliet gaat, kan een potentiële overnemer geïnteresseerd zijn in de gehele of gedeeltelijke overname van de activa van deze onderneming. Als bij deze overname van activa een aantal werknemers van de failliete onderneming overgenomen wordt, spreken we in het arbeidsrecht van overname van activa na faillissement. Daarbij worden de rechten en plichten van elke partij geregeld. Ook in dit geval kan het sluitingsfonds eventueel tussenkomen.

Ontslag van beschermde werknemers

Bij de herstructurering van een onderneming moet de werkgever soms overgaan tot het ontslag van beschermde werknemers. Voor hun ontslag moet de bijzondere ontslagbescherming van deze werknemers worden opgeheven. Deze opheffing wordt geregeld door een specifieke procedure.

Combinatie van verschillende regelgevingen

Bij één en dezelfde beslissing van de werkgever kunnen verschillende regelgevingen van toepassing zijn. Zo kan bij de sluiting van een onderneming ook de wetgeving rond collectief ontslag aan de orde zijn.